Carnaval Ontmaskerd: Dit verwachten we van de Brabantsedag 2025
Op zondag 31 augustus 2025 stond Heeze in het teken van de Brabantsedag, een editie die extra speciaal was. Onder het intrigerende thema “Carnaval Ontmaskerd” doken de zeventien wagenbouwersgroepen in de rijke geschiedenis van dit geliefde volksfeest. Van heidense rituelen tot strijd met de kerk, ze lieten de diepere lagen achter de traditie zien. Dit was wat we zagen van de indrukwekkende parade.
De Oorsprong en de Strijd
Diverse groepen namen ons mee naar de wortels van het carnaval. Bloed, Zweet & Tranen reisde ver terug in de tijd met hun ontwerp ‘Van Wrede Winter naar Vruchtbaar Voorjaar‘. Ze beeldden een heidens vruchtbaarheidsritueel uit, waarmee ze de oervorm van carnaval lieten zien. Ook De Rooie Hoek dook in de historie en bracht het Joelfeest uit 476 na Christus tot leven, compleet met enge maskers om boze geesten te verjagen.
De strijd die het carnaval moest leveren, kwam eveneens uitgebreid aan bod. Vriendenkring De Rijten beeldde de eeuwenlange botsing tussen de kerk en de losbandigheid van het feest uit. We zagen hoe een kolossaal carnavalsbeest met preken en ketenen werd getemd, maar altijd overwon. Het Zij Zo liet de religieuze achtergrond zien en hoe het opleggen van de Vasten het volksfeest juist versterkte.
Verboden en toch gevierd
Een opvallend aspect van het thema was het verborgen carnaval. Vriendenkring Hopeloos bracht ons naar Roosendaal in 1941, waar in café ‘De Bonte Os‘ stiekem carnaval werd gevierd, terwijl de stad grauw en grijs was door de oorlog. De Laarstukken belichtte een andere periode: het Tilburgse carnaval dat meer dan 100 jaar lang verboden was, maar in kelders en schuren bleef bestaan. Het was een eerbetoon aan de veerkracht van de carnavalsvierder.
Symbolen en Stedelijke Trots
Natuurlijk was er ook aandacht voor de bekende symbolen en tradities van het carnaval. Ietskes Schif zette de nar centraal, het boegbeeld van carnaval dat met humor kritiek mocht leveren. Vriendenkring Snoeyen ontmaskerde de betekenis van de boerenkiel als symbool van gelijkheid, terwijl Schenkels een ‘Blauwe Schuit‘ vol ondeugden en zotheid presenteerde.
De identiteit van verschillende carnavalssteden kwam met trots voorbij. Zo zagen we de geboorte van Oeteldonk (‘s-Hertogenbosch) in de creatie van Ge Wit ’t Oit Noit Nie, en bracht De Lambrekvrienden een ode aan de Tilburgse ‘Kruikenzeikers’. Haisjô vierde de unieke kledingtraditie van Krabbegat (Bergen op Zoom), waar ‘Krabben’ gewoon zichzelf zijn.
De Brabantsedag 2025 was een fascinerende reis door de tijd, waarbij we carnaval op een geheel nieuwe manier leerden kennen. Het was een spektakel om de verhalen achter de maskers te ontdekken!
Uitslag Algemeen Klassement
- Bloed, Zweet & Tranen: Van Wrede Winter naar Vruchtbaar Voorjaar
- Vriendenkring Hopeloos: Stiekem onder Slingers en Serpentines
- De Lambrekvrienden: Tilburg Kruikenstad
- Vriendenkring De Rijten: Het Feestbeest breekt los
- Vriendenkring Schenkels: Een Tocht vol Ondeugden
- Ge Wit ’t Oit Noit Nie: Van Braspartijen naar Schoon Festijn
- Vriendenkring Snoeyen: Boerenkiel, Symbool van Gelijkheid
- Vriendenkring Haisjô: Wa Trekte An?
- Vriendenkring De Rooie Hoek: Van Geestverdrijven naar Feestbedrijven
- Vriendenkring De Laarstukken: Waar is dat feestje?
- Vriendenkring Ietskes Schif: Het Touwtalitaire Systeem van de Nar
- Vriendenkring Kapelstraat: Overdaad wordt Overpeinzing
- Vriendenkring Van Gaal: Vive Le Carnaval
- Vriendenkring De Oude Ambachten: Wai Houwe oe d’n Spiegel Veur
- Bouwerij Skôn: Kielegat bekent Kleur
- Het Zij Zo: Feest van Ontsnapping en Ontspanning
HWV Publieksprijs
- Bloed, Zweet & Tranen: Van Wrede Winter naar Vruchtbaar Voorjaar
- Vriendenkring Hopeloos: Stiekem onder Slingers en Serpentines
- De Lambrekvrienden: Tilburg Kruikenstad
Parels
- Overdracht van het Onderwerp: Vriendenkring Haisjô
- Theatraal: Bloed, Zweet & Tranen
- Vormgeving: Vriendenkring Hopeloos
Eervolle Vermeldingen
- De Lambrekvrienden – jongetje voor op de wagen met een pet die wasknijpers aan het verkopen was.
- Vriendenkring Van Gaal – jongetje in rood-groen pak met trommel en hoge hoed
- Vriendenkring De Oude Ambachten – meisje dat het paradebord duwde met de spiegel in de hand.